Quantcast
Channel: lenguaguarani
Viewing all 2769 articles
Browse latest View live

PARO TOTAL DE LA U.N.A 30-09-19 DAVID GALEANO OLIVERA (I)


PARO TOTAL DE LA U.N.A 30-09-19 DAVID GALEANO OLIVERA (II)

ORACIÓN DE SAN FRANCISCO DE ASÍS, GUARANÍME

$
0
0
ORACIÓN DE SAN FRANCISCO DE ASÍS
FRANCISCO DE ASIS ÑEMBO’E
Ohai Guaraníme: David Galeano Olivera
Señor, haz de mi un instrumento de tu paz,
Tupâ, ejapo chehegui py’aguapy rembipuru,

Que allí donde hay odio, yo ponga el amor,
Upe oîháme py’aro, che tamoî mborayhu,

Que allí donde hay ofensa, yo ponga el perdón,
Upe oîháme kaguai, che tamoî ñyrô,



Que allí donde hay discordia, yo ponga la unión,
Upe oîháme joavy, che tamoî joaju,

Que allí donde hay duda, yo ponga la Fe,
Upe oîháme py’aheta, che tamoî Jerovia,

Que allí donde hay error, yo ponga la verdad,
Upe oîháme javy, che tamoî añetegua,

Que allí donde hay desesperación, yo ponga la alegría,
Upe oîháme py’aropu, che tamoî vy’a,

Que allí donde hay tinieblas, yo ponga la luz,
Upe oîháme pytû, che tamoî tesape,

Oh!… Señor, que yo no busque tanto…
Ha… Tupâ, ahekarângue…

Ser consolado sino consolar,
Mytuê uvéi che taporomomytuê,

Ser comprendido sino comprender,
Ahekarângue jehechakuaa uvéi che taporohechakuaa,

Ser amado sino amar,
Ahekarângue jehayhu uvei che taporohayhu,

Porque es
Upeháre

Dando que se recibe
Ñame’êrômante oñeme’êta ñandéve

Perdonando que se es perdonando
Ñaporoñyrôramo ñaneñyrôta hikuái

Y muriendo es que se resucita a la vida eterna
Ha ñamanóvo ae jaikovejeýta tapiaiterâ

ooo000ooo


Francisco de Asís nació en el año 1181 o bien en el año 1182, en la ciudad de Asis, Italia.
Francisco de Asís heñoi’akue ary 1181 ŷramo ary 1182-pe, táva Asis, Italia retâme.

Fue un diácono católico, fundador de la Orden Franciscana y de otra denominada Hermanas Clarisas.
Ha’éniko Tupâ rembiguái, omoheñoiva’ekue Francisano Atykatu ha ambue hérava Clarisas Atykatu (kuñame ĝuarâ).

Francisco fue hijo de un acaudalado comerciante, vivió una juventud en la opulencia para luego adoptar una vida absolutamente pobre, imitando a Jesucristo.
Francisco niko peteî karai ipirapirehetáva ra’y, imitârusu peve oikókuri poguasúicha ha upéi oiko mboriahu apîcha oha’âvo Hesukirito rekovekue.

Francisco de Asís falleció el día 3 de octubre del año 1226 en su pueblo natal, a la edad de 44 años y fue canonizado el día 16 de julio del año 1228 por el Papa Gregorio IX. Su festividad se celebra el día 4 de octubre. Es patrono de los animales, del medio ambiente y de los comerciantes.
Francisco de Asís omanókuri ára 3 jasypa ary 1226-pe itávape, orekórôguare 44 ary ha oiko ichugui marangatu ára 16 jasypokôi ary 1228-pe Tupâo Ruvicha Gregorio IX rupive. Hi’ára oñemomba’eguasu 4 jasypa jave. Ha’éniko mymba, tekoha ha ñemuhára rerekua.
SCvN-pe

ooo000ooo

Ver SAN FRANCISCO GUARANÍME, en (https://www.youtube.com/watch?v=9efjhEL4mBk&t=25s)



12 DE OCTUBRE: NADA QUE CELEBRAR 12-10-19 DEGRADACIÓN Y DIGNIDAD INDÍGENA

DÍA DEL ÑANDUTI - ÑANDUTI ÁRA 13-10-19 DAVID GALEANO OLIVERA

DÍA DEL BASTÓN BLANCO - POKOKA MOROTĨ ÁRA 14-10-19 DAVID GALEANO OLIVERA

DECÁLOGO - PAMBA'E'ATY 21-10-19 DAVID GALEANO OLIVERA

CHE ÑE'ÊPOTY - MIS POESÍAS - DAVID GALEANO OLIVERA

$
0
0

CHE ÑE'ÊPOTY – MIS POESÍAS
Ohai:David Galeano Olivera
       Ko'ápe ambohysýi umi ñe'êpoty ahaiva'ekue ha amboguapyva'ekue che Youtube-pe. A continuación una lista de mis poesías alojadas en mi canal de Youtube.


       Ehesakutu rehecha hag̃ua. Hacer clic para ver:



























27.- KA'AGUY OJEJUKÁVO, ÑAMANO ÑANDE: https://www.youtube.com/watch?v=F325MYRG2Xc






33.- CERRAR EL CÍRCULO PARA EMPEZAR OTRO: https://www.youtube.com/watch?v=LuiaJ5doBcQ

34.- CHE ÑE'ÊPOTY – MI POESÍA: https://www.youtube.com/watch?v=utG8UnPints

35.- PARAGUAY, CHE TÁVA GUASU: https://www.youtube.com/watch?v=C7BrKimdQj8&t=1s




















55.- MBA'ÉPA OJEHU KURUGUATÝPE: https://www.youtube.com/watch?v=ClimffsEF3g





60:- ARAPOKÔINDY MARANGATU – SEMANA SANTA: https://www.youtube.com/watch?v=OV52U1ZGfi4&t=154s







67.- BASTÓN BLANCO – POKOKA MOROTÎ: https://www.youtube.com/watch?v=IpKCRZtmViw

68.- CÁNCER DE MAMA – KÁMA AKYTÂ'AI: https://www.youtube.com/watch?v=vVxxcVd1vxY&feature=youtu.be

69.- PARAGUAY, TIERRA GUARANI: https://www.youtube.com/watch?v=miXC9tsXhwg

70.- EL ESPÍRITU DE LA NAVIDAD: https://www.youtube.com/watch?v=Q6g271enAPc&t=67s






76.- CHE RETÂ POYVI PORÂITE ASY: https://www.youtube.com/watch?v=DchvcnoXD0I&t=6s

77.- CHE PEHÊNGUE, CHE ROGAYGUA (MI FAMILIA): https://www.youtube.com/watch?v=m2YktpgOG-s



80.- OÑEMBOCHAKEJEÝMA GUARANÍME: https://www.youtube.com/watch?v=JMKFxHjgv8Q



83.- DE DOCENTES A PIQUETEROS: https://www.youtube.com/watch?v=1t7hc6X-1Us




DE DOCENTES A PIQUETEROS

$
0
0

DE DOCENTES A PIQUETEROS
Por:David Galeano Olivera

I
Sorpresas te da la vida
Dice el famoso ñe'ênga
Y quién lo hubiera pensado
Cuán cerca de la verdad está
Hace unos días nomás
Los docentes de la UNA
De manera cotidiana
Orientábamos las clases
Evaluábamos tesinas o
Escuchábamos trabajos
De algún grupo de estudiantes
Pero de la noche a la mañana
Cambiaron nuestros roles,
La universidad cerramos
Y salimos a las calles
En el rol de piqueteros
Reclamamos, entre todos,
La nivelación salarial.
Con carteles y pancartas
Con cantos y batucada
Empezamos a marchar
Y a cerrar todas las rutas
Exigiendo a la autoridad
Un mendrugo, una migaja
Nada justa y nada digna.


II
Que injusta que es la vida
Y que hipócrita es la gente
Nos exigen calidad y
Otras cuestiones más
Y a cambio nos ofrecen
Un salario kelembu.
Espero que llegue el día
En que mi sueldo se acerque
Al del mozo del congreso
O a aquel de ese señor
Que maneja el ascensor
De la mentada Itaipu.
Hetaitéma ñamba'apo
Mbo'ehára ñande rekópe
Ha péina ág̃a peve
Mboriahu ñandeaho'i.

III
Como me dueles Paraguay!
Patria noble y tan querida
Cuándo llegará el día
Que salgas de ese infierno
De miseria y de ignorancia
Y que patriotas de verdad
Te conduzcan a la cima
Y que siempre antepongan
A la educación y la docencia
Como razones supremas
Del desarrollo y progreso.
Cuánta vergüenza siento
De las autoridades de turno
Que lejos de priorizar
A la educación y docencia
La denigran y degradan
Cada día, mucho más.
Ojalá de alguna parte
Surjan hombres y mujeres
Que con voz potente alaben
Y por siempre reivindiquen
La labor de los docentes.
Cómo me dueles Paraguay!
Hi'â og̃uahê pe ára
Paraguay opu'âháme
Tekombo'e rupive
Ha upekuévo tojehecha
Tekombo'e rapykuere
Ha opavave, ñaimeháicha,
Tajahecharamo tapiaite
Mbo'eharakuéra rembiapo

ooo000ooo



CALENDARIO DE GRADUACIONES 2019 - ATENEO DE LENGUA Y CULTURA GUARANI

$
0
0
ATENEO DE LENGUA Y CULTURA GUARANI
CALENDARIO DE GRADUACIONES 2019

Miércoles 11 de diciembre : 08:00 hs J.A. Saldivar         09:00 hs Ita
15:00 hs Emboscada       18:00 hs Arroyos y Esteros



Jueves 12 de diciembre :08:00 hs Mariano R. Alonso    10:00 hs Nanawa
15:00 hs Kapi'ata             17:00 hs Aregua

Viernes 13 de diciembre : 08:00 hs S.Lorenzo-Verón      11:00 hs As-San Pablo

Sábado 14 de diciembre :16:00 hs As-Trinidad               19:00 hs As-Sajonia
20:30 hs As-Centro

Lunes 16 de diciembre : 08:00 hs Lambare                     11:00 hs As. B. Obrero
15:00 hs Ñemby                 17:00 hs As-Campo Grande     19:00 hs As-Mcal. Estigarribia

Martes 17 de diciembre :08:00 hs Villeta                         11:00 hs Guarambare
14:00 hs Escobar              16:00 hs Paraguari                    19:00 hs Jaguarón

Miércoles 18 de diciembre :08:00 hs Pirivevúi                10:30 hs Ka'akupe
15:00 hs Isla Puku            18:00 hs Ypakarai                       20:00 hs Atyra

Jueves 19 de diciembre :08:00 hs Tovatî                        11:00 hs Primero de Marzo
16:00 hs Itaugua                 15:00 hs Sapukái                     17:00 hs Piraju

Viernes 20 de diciembre :08:00 hs Limpio                      10:30 hs Luque
16:00 hs Fernando de la Mora

Sábado 21 de diciembre :09:30 hs. San Pedro del Ykuamandyju

Lunes 23 de diciembre : 07:30 hs Cnel. Martínez            08:30 hs Villarrica, M.J. Troche y Ñumi                                  10:00 hs Iturbe                         15:00 hs San Juan Nepomuceno

Jueves 26 de diciembre :07:00 hs Karapegua               08:30 hs Aka'ái
11:00 hs Yvyku'i-Mbujapey                    15:00 hs Ky'ŷindy

Lunes 6 de enero de 2020 : 07:00 hs Repatriación          08:30 hs Ka'aguasu
11:00 hs Pastoreo              15:00 hs José D Ocampos       17:00 hs Campo 9 y Raúl Oviedo

Martes 7 de enero :08:00 hs Yû                                       10:30 hs San Joaquín
13:00 hs Cnel. Oviedo        16:00 hs Eusebio Ayala           17:30 hs San José de los Arroyos

Jueves 9 de enero : 08:00 hs Buena Vista                       11:00 hs Ka’asapa
14:00 hs Juty                      16:00 hs Gral. Artigas              18:00 hs San Pedro Parana

Viernes 10 de enero :08:00 hs San Ignacio-Mnes            10:00 hs S.Juan Bta
12:00 hs Sta. Rosa-Mnes            14:00 hs Sta. María

Lunes 13 de enero : 08:00 hs Minga Guasu                      10:00 hs Ciudad del Este
12:30 hs Pte. Franco            14:00 hs Hernandarias            15:30 hs Sta. Rita
17:30 hs Ma. Auxiliadora       20:00 hs Natalio

Martes 14 de enero :07:30 hs Edelira                                09:00 hs Hohenau
11:00 hs Encarnación           14:00 hs Cnel. Bogado

Sábado 18 de enero : 07:00 hs San Estanislao                  13:30 hs Sta. Rosa Aguaray

Sábado 25 de enero :08:00 hs Bella Vista Norte                12:00 hs Capitán Bado

Jueves 23 de enero : 08:30 hs Jataity del Norte                  11:00 hs Itakuruvi del Rosario 
13:00 hs Gral. Aquino            16:00 hs Chore                        18:00 hs. Gral. Resquín

Viernes 24 de enero : 08:00 hs Concepción                        10:30 hs Horqueta
14:00 hs P.J. Caballero          17:00 hs Yvyja'u

Viernes 31 de enero : 09:00 hs Pilar                                    12:00 hs Ayolas

Lunes 03 de febrero :07:00 hs Sta. Rosa Mbutuy               08:30 hs Kapi'ivary
10:00 hs Kuruguaty               12:00 hs Puente Kyha              14:00 hs Itaipyte

Miércoles 05 de febrero :09:00 hs Villa Hayes

Viernes 07 de febrero :11:00 hs Filadelfia

Viernes 21 de febrero : 11:00 hs Corrientes-Capital

Sábado 22 de febrero :08:00 hs Ituzaingo-Ctes                  11:00 hs Posadas-Misiones
12:00 hs Garupa-Misiones

       Los Actos de Graduaciónse desarrollarán, en todas las Regionales, en base al siguiente PROGRAMA:1°)Himno Nacional Paraguayo, en Guarani (versión del Dr. Reinaldo Decoud Larrosa); 2°)Palabras del Director Regional; 3°)Entrega de Títulos (Profesorado, Curso Básico y Actualización), y premios o distinciones; 4°)Palabras de un egresado en representación de la promoción; 5°)Palabras del Presidente (Director General) del ATENEO (o su representante); y 6°)Números artísticos (dos como máximo).

07 de noviembre de 2019

David Galeano Olivera
Director General del ATENEO



8 DE NOVIEMBRE: DÍA DEL INVESTIGADOR PARAGUAYO

$
0
0
DÍA DEL INVESTIGADOR PARAGUAYO – PARAGUAY TEMBIKUAAREKAHÁRA ÁRA
Ohai:David Galeano Olivera
       El día 8 de noviembre de cada año se recuerda el DÍA DEL INVESTIGADOR PARAGUAYO. Esa fecha fue establecida por el CONSEJO NACIONAL DE CIENCIA Y TECNOLOGÍA (CONACYT)ya que el día 8 de noviembre del año 2011fue aprobada la primera promoción de investigadores categorizadosen el Programa Nacional de Incentivo a los Investigadores (PRONII). Conviene recordar que el Conacyt es el ente rector en materia de investigación en nuestro país. Ára 8 jasypateîñavô arygua ojegueromandu'a PARAGUAY TEMBIKUAAREKAHÁRA ÁRA. Upe arange omoîkuri TETÂYGUA TEMBIKUAATY HA APOREKOKUAA ATY (CONACYT)imandu'ávo ára 8 jasypateî ary 2011-re oñemboajehaguépe tembikuaarekahára mohendapyréva aty peteîhaijáva Tetâygua Apopyrâ Tembikuaarekahára Mbohetia'eha(PRONII)-pe. Iporâ ñanemandu'a Conacyt ha'eha pe oisâmbyhýva tembikuaareka ñane retâme.


       Cada día aumenta el número de investigadoresen nuestro país, constituido preferentemente por docentes universitarios, egresados y estudiantes, quienes desarrollan sus trabajos de investigaciónya sea en forma individual o en forma colectiva. Cabe recordar que entre las finalidades de las universidades, junto a la formación académica, se encuentra la investigación. Ver más información en el sitio del Conacyt (https://www.conacyt.gov.py/). Ñavô ára heta hetave ohóvo umi tembikuaarekaárañane retâme, oîháme mbo'ehaovusu mbo'eharakuéra, omohu'âva'ekue ha temimbo'ekuéra, omotenondéva hikuái hembiapokuéra tembikuaarekarehegua peteîteî térâ aty rupive. Tekotevê ñanemandu'a mbo'ehaovusu hupytyrâapytépe, ñemoaranduykére oîha tembikuaareka.

       Conviene destacar también que desde el día 18 de mayo del año 2017 tenemos en nuestro país el periódico de divulgación científica, CIENCIA DEL SUR(https://cienciasdelsur.com/), dirigido por el periodista Eduardo Quintana. Iporâ jahechakuaami avei ára 18 jasypo ary 2017 guive jaguerekoha ñane retâme tembikuaaty momaranduhahérava CIENCIA DEL SUR, oisâmbyhýva momaranduhára Eduardo Quintana(http://lenguaguarani.blogspot.com/2017/05/presentacion-del-diario-especializado.html).

       En el mundo Guarani podemos recordar a reconocidos investigadores que aportaron valiosos conocimientos a la Lengua y la Cultura Guarani, así: Moisés Bertoni, León Cadogan, Branislava Susnik, José Perasso, Dionisio González Torres, Reinaldo Julián Decoud Larrosa, Antonio Guasch, Pedro Moliniers, José Valentín Ayala, Félix de Guarania y Natalia de Canese, entre muchos otros. Guarani mba'ekuaáre ñañe'êvo tekotevê ñanemandu'a umi tembiakuarekahára hechapyrâva heta mba'e ojuhúva térâ omohendaporâva Guarani Ñe'ê ha Rekópe, péicha: Moisés Bertoni, León Cadogan, Branislava Susnik, José Perasso, Dionisio González Torres, Reinaldo Julián Decoud Larrosa, Antonio Guasch, Pedro Moliniers, José Valentín Ayala, Félix de Guarania ha Natalia de Canese, hetaiteve apytépe.

ooo000ooo

Leer PREMIO NIDIA SANABRIA DE ROMERO A LA INVESTIGACIÓN 2019, en (https://cienciasdelsur.com/2019/11/01/premio-nidia-sanabria-de-investigacion-2019-ya-tiene-ganadores/)


NO MÁS VIOLENCIA CONTRA LAS MUJERES - ANIVE JAJAHÉI KUÑÁRE 25-11-19 DAVI...

DÍA DE LAS PERSONAS SIN HOGAR - HOGA'ỸVA ÁRA 28-11-19 DAVID GALEANO OLIVERA

BRUNITO, YVATE OVEVE 13-12-19 DAVID GALEANO OLIVERA

BRUNITO, YVATE OVEVE

$
0
0
BRUNITO YVATE OVEVE
Ohai:David Galeano Olivera
I
Brunito ha'e
Mitâ porâite
Ha ijojaha'ỹva
Mborayhu sakâ
Ha tory añete
Opárupi omyasâi
Jepémo hasy
Pukavy, vy'águi
Omyanyhêmba
Ñande rekove
Ha ombohory
Ñane korasô
 

II
Brunito ha'e
Tupâ pehêmi
Mborayhu ryru
Ijurúgui osêva
Ñe'ê porâite
Aguyje ome'êvo
Tupâ, Ñande Rúpe
Ajépa ijuky
Ha imarangatu
Mitâ porâite
Tupâ ra'ymi
Hekoporâitéva

III
Ha'éngo ou
Ha ohechauka
Opavavetépe
Tekotevêha
Jaiko joaju ha
Kunu'û pópe
Ha anive hag̃ua
Ñaña, ñokarâi
Omoypytû
Ñande rapemi
Koichaite asy
Brunito ombo'e
Tapicha maymápe

IV
 mba'e rire
Omboty hesa
Torýpe oveve
Yvate ojupi
Ánga morotî
Angami sakâ
Overa, omimbi
Ha ojajaipa
Ha'e nomanói
Ha'e isâsónte
Oho ombovy'ávo
Tupâ, Ñande Rúpe

(Bruno Martínez rehe chemandu'ávo. Ojehekuiva'ekue 11-12-19)

ooo000ooo






REY MELCHO VERSUS SANTA CLOS de MABEL PEDROZO 17-12-19 COMPAÑÍA ARTESÉNI...

DIN DIN DON, GUARANÍME - PARAGUAY TRES.3GP

NOCHE DE PAZ, GUARANÍME - PARAGUAY TRES.3GP

MAMÓIKO REIME KIRITO - CRISTO, DÓNDE ESTÁS 25-12-19 DAVID GALEANO OLIVERA

DENGUE 28-12-19 DAVID GALEANO OLIVERA

Viewing all 2769 articles
Browse latest View live


<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>